تحلیل عوامل مؤثر بر ناپایداری اراضی کشاورزی استان آذربایجان شرقی (مورد مطالعه، شهرستان ملکان)

ناپایداری اراضی کشاورزی در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، نیاز است تا عوامل ناپایداری اراضی کشاورزی در نظام‌های مختلف مدیریت زمین ارزیابی شوند. شناخت این عوامل برای تدوین سیاست­ها و برنامه­های مناسب جهت دستیابی به کشاورزی پایدار ضرروی است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر ناپایداری اراضی کشاورزی گندمکاران شهرستان ملکان می­باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 162 نفر برآورد شد و نمونه­ها به روش تصادفی چند مرحله‏ای با انتساب متناسب انتخاب گردیدند. ابزار تحقیق پرسشنامه­ای بود که روایی آن از طریق پانل متخصصین ترویج و آموزش کشاورزی و کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان ملکان مورد تأید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز از طریق انجام پیش آزمون و محاسبه آلفای کرونباخ 71/0 تایید شد. داده‌های گردآوری شده با نرم­افزار SPSS 21 تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که 6 عامل با نام‌های: ویژگی­های آب و خاک، اقلیم نامناسب، فقر اقتصادی کشاورزان، نهاده­های شیمیایی، ضعف دانش فنی و ساختار زمین که مجموعاً 16 متغیر را در بر­گرفته است؛ بیش از 71 درصد واریانس ناپایداری اراضی کشاورزی را در ناحیه مورد مطالعه تبیین می­کنند.